"रक्तातील लिपिडच्या पातळीतील असंतुलन ही तरुण भारतीयांमधील आरोग्याची चिंताजनक समस्या आहे आणि पारंपारिकपणे वृद्ध प्रौढांशी संबंधित आहे."
डिस्लिपिडेमियाची कारणे
- गतिहीन जीवनशैली: व्यायामाच्या कमतरतेमुळे लिपिड चयापचयवर विपरीत परिणाम होतो.
- अस्वास्थ्यकर आहार: उच्च-कॅलरी, प्रक्रिया केलेले पदार्थ आणि संतृप्त चरबीचे सेवन तरुण पिढीमध्ये मोठ्या प्रमाणात आहे.
- स्थूलता: तरुण पिढ्यांमध्ये जादा शरीरवजन झपाट्याने वाढत आहे।
- अनुवांशिकता: अनुवांशिक फरक आणि कौटुंबिक इतिहास ज्यामुळे त्यांना डिस्लिपिडेमिया होण्याची शक्यता जास्त असते
डिस्लिपिडेमियाचे परिणाम
- हृदय व रक्तवाहिन्यासंबंधी रोग: लिपिडच्या उच्च पातळीमुळे कोरोनरी धमनी रोग, हृदयविकाराचा झटका आणि स्ट्रोक सारख्या हृदय व रक्तवाहिन्यासंबंधी रोगांचा धोका वाढतो.
- चयापचय संलक्षण : यामुळे उच्च रक्तदाब, इन्सुलिन प्रतिरोध आणि ओटीपोटात लठ्ठपणा होतो.
- दीर्घकालीन आरोग्य परिणाम: तरुण व्यक्तींमध्ये, कमी आयुर्मानासह नंतरच्या आयुष्यात याचे गंभीर परिणाम होऊ शकतात.
प्रतिबंधात्मक उपाय
- निरोगी जीवनशैली बदल: नियमित व्यायाम, शारीरिक क्रियाकलाप आणि प्रक्रिया केलेले पदार्थ आणि संतृप्त चरबी मर्यादित ठेवताना फळे, भाज्या, संपूर्ण धान्य आणि पातळ प्रथिने समृद्ध संतुलित आहार महत्त्वपूर्ण आहे.
- वजन व्यवस्थापन : व्यायाम आणि पौष्टिक आहाराच्या संयोजनाद्वारे निरोगी वजन राखणे आवश्यक आहे.
- नियमित आरोग्य तपासणी: तरुण भारतीयांनी सुरुवातीच्या टप्प्यात नियमित आरोग्य तपासणीला प्राधान्य दिले पाहिजे.
- शिक्षण व जनजागृती : तरुण भारतीयांमध्ये डिस्लिपिडेमियाचे जोखीम आणि परिणामांबद्दल जागरूकता वाढविणे महत्वाचे आहे.
संदर्भ:
- Dalal J, Deb PK, Shrivastava S, Rao MS, et al. Vascular Disease in Young Indians (20–40 Years): Role of Dyslipidemia J Clin Diagn Res. 2016;10(7):OE01-OE5.
- Sawant AM, Shetty D, Mankeshwar R, et al. Prevalence of dyslipidemia in the young adult Indian population The Journal of the Association of Physicians of India. 2008 Feb; 56:99–102. PMID: 18472509.