मधुमेह मेलिटस ही इन्शुलिन-संबंधित समस्यांमुळे उद्भवणारी स्थिती आहे, जिथे ग्लुकोज पेशींमध्ये प्रवेश करू शकत नाही आणि रक्तप्रवाहात राहते, ज्यामुळे रक्तातील साखरेची पातळी वाढते. कालांतराने, या तोट्यामुळे हृदयविकार, दृष्टीसंबंधित समस्या आणि मूत्रपिंडाचे आजार यासारख्या गंभीर आरोग्य समस्या निर्माण होतात.

गर्भधारणेदरम्यान मधुमेहाचे व्यवस्थापन करणे आई आणि बाळाच्या आरोग्यासाठी महत्त्वपूर्ण असते, कारण रक्तातील अस्थिर साखरेच्या पातळीमुळे जटिला निर्माण होऊ शकते. योग्यपणे नियंत्रित मधुमेह नसलेल्या स्त्रियांना जन्म दोष, उच्च रक्तदाब, जास्त अम्नीओटिक द्रवपदार्थ आणि मॅक्रोसोमिया (अति मोठा गर्भ) यांचा धोका जास्त असतो.

गर्भधारणेदरम्यान रक्तातील साखरेच्या पातळीचे बारकाईने निरीक्षण करणे, संतुलित आहाराचे पालन करणे, नियमित व्यायाम करणे आणि आरोग्यसेवा व्यावसायिकांनी सांगितलेली औषधे घेणे आवश्यक असते. जोखीम कमी करण्यासाठी रक्तातील साखर आदर्शपणे विशिष्ट लक्ष्य श्रेणींमध्ये राखली पाहिजे.

गर्भधारणेदरम्यान रक्तातील साखरेच्या नियंत्रणासाठी इन्शुलिन हे पसंतीचे औषध असते आणि हार्मोनल बदलांमुळे इन्शुलिनची गरज वाढल्यामुळे समायोजन आवश्यक असू शकते. गर्भावस्थेतील मधुमेह असलेल्या महिलांसाठी, जेवणाचे नियोजन आणि व्यायाम अनेकदा रक्तातील साखरेची पातळी नियंत्रित करण्यात मदत करू शकतात.

संतुलित आणि पौष्टिक आहार महत्त्वाचा असतो, जो अन्नाच्या प्रमाणापेक्षा गुणवत्तेवर लक्ष केंद्रित करतो. दररोज अंदाजे 300 कॅलरींनी कॅलरीचे सेवन वाढवणे सामान्यतः पुरेसे असते. फळे, भाज्या, संपूर्ण धान्य, पातळ मांस, मासे आणि कमी चरबीयुक्त दुग्धजन्य पदार्थ यासारख्या विविध पदार्थांचा समावेश करण्याची शिफारस केली जाते.

मधुमेह व्यवस्थापित करण्यासाठी शारीरिक कार्य देखील महत्त्वाचे असते आणि व्यायाम योजनांबद्दल आरोग्य सेवा प्रदात्यांशी चर्चा केली पाहिजे. गर्भधारणेदरम्यान चालणे, पोहणे किंवा कमी-प्रभावी एरोबिक्स यांसारख्या कमी प्रभावाच्या गतिविधींमध्ये सहभागी होणे सामान्यतः सुरक्षित असते, परंतु काही विशिष्ट परिस्थितींमध्ये वैयक्तिक मार्गदर्शन आवश्यक असू शकते.

मधुमेह व्यवस्थापित करण्यासाठी शारीरिक कार्य देखील महत्त्वाचे असते आणि व्यायाम योजनांबद्दल आरोग्य सेवा प्रदात्यांशी चर्चा केली पाहिजे. गर्भधारणेदरम्यान चालणे, पोहणे किंवा कमी-प्रभावी एरोबिक्स यांसारख्या कमी प्रभावाच्या गतिविधींमध्ये सहभागी होणे सामान्यतः सुरक्षित असते, परंतु काही विशिष्ट परिस्थितींमध्ये वैयक्तिक मार्गदर्शन आवश्यक असू शकते.^19,20